AED-Alert redt levens

Wie wordt getroffen door een hartstilstand, lijkt in een dorp eerder in veilige handen bij zijn medemens dan in de stad. Want een dorp als Wijchen telt maar liefst 198 getrainde vrijwilli­gers die in zo’n geval door de meld­kamer van de ambulancedienst kunnen worden ingeschakeld om te reanimeren en defibrilleren.
In Nijmegen zijn er nog slechts 13 mensen die zich hebben gemeld voor het oproepsysteem AED-Alert. Het kleine Heumen telt er al 19, Malden 60.

Al deze vrijwilligers kunnen met een sms’je worden gevraagd om te hulp te schieten totdat de ambu­lancebemanning het overneemt. „Je ziet dat het in kleinere steden en dorpen breder wordt gedra­gen”, constateert Jan Willem Ha­melink van Vivon. Deze leveran­cier van aed’s – defibrillatoren die het hart weer op gang moeten brengen – is bedenker en organisa­tor van het systeem waaraan nu acht meldkamers meedoen. „ De stad is toch individualistischer."
Sinds 15 mei kan de Nijmeegse meldkamer via de mobiele tele­foon hulp van getrainde en gecerti­ficeerde vrijwilligers inroepen.
Zij kunnen levens redden als iedere minuut telt. Afdelingshoofd ambu­lancezorg Fred Vijge heeft vanuit de meldkamer voor heel Gelder­land- Zuid nu 440 van die burger­hulpen ter beschikking. „Maar bijna niet in Nijmegen.”
Sinds een week kunnen vrijwilligers zich aanmelden op de nieuwe site www.aed-alert.nl. Volgens Vijge is het wachten op een initiatiefne­mer, zoals bijvoorbeeld zijn eigen voetbalclub in Woezik, waarna de vrijwilligers toestromen. „ Ze zijn van harte welkom.”


Postcodes zijn de schakel tussen slachtoffer en de vrijwilligers die zich hebben opgegeven voor AED-Alert. Zodra ‘ 112’ is gebeld en de meldkamer de postcode heeft ingetoetst van de plaats waar de patiënt zich bevindt, zoekt het sys­teem welke mensen die kunnen re­animeren zich in de buurt bevin­den en roept hun hulp in.
Tegelijkertijd zoekt het systeem naar de dichtstbijzijnde defibrilla­tor en zendt een sms’je naar men­sen die in de buurt van die aed wo­nen of werken. Deze tweede hulp­verlener kan zich dan met het ap­paraat naar het slachtoffer spoe­den.
Dat scheelt kostbare tijd. In Twente, dat ver voorop loopt, zijn 3.500 mensen geworven en op­geleid. „ In een halfjaar tijd zijn daar 25 mensenlevens gered dank­zij AED-Alert”, weet directeur Jan Smale van leverancier en organisa­tor Vivon. „ Als ik dat doorreken naar Nederland, zijn dat 1.300 mensen per jaar.”

Cijfers omtrent de inzet van AED-Alert heeft Fred Vijge van de Nijmeegse meldkamer nog niet. Maar nu er nieuwe apparatuur is geplaatst, komen die er wel. „Laatst is iemand in Lent naar het ziekenhuis gebracht die na een AED-Alert weer een hartritme had. Dat is het eerste geval waar wij kennis van hebben.” „Hoe meer aed’s en vrijwilligers, hoe meer kans op overleven”, meent hij.
Vijge tekent er bij aan dat wie niet getraind is in reanima­tie, er niet alleen voor staat. De ver­pleegkundigen van ‘112’ zullen al­tijd telefonisch instructies geven.

De handige defibrillator rukt steeds verder op: 55 zou Nijmegen er nu tellen. Het apparaat mag dan instructies geven en de toestand van het hart meten, kennis van re­animatie blijft cruciaal, stelt Hame­link. „ Je pompt de hartkamers leeg: dan is de elektrische schok ef­fectiever. En je moet juist na de schok reanimeren als de patiënt dan nog geen hartritme heeft.”